Panama

“Panama?” horen wij u zeggen, “is dat niet dat (corrupte) land van Noriega en drugs?”
Ja wat zullen we er van zeggen? Noriega is in 1989 door de USA opgepakt en veroordeeld tot 30 jaar. Hij schijnt binnenkort, na 17 jaar in de cel, wegens goed gedrag vrijgelaten te worden en de meeste Panamezen zijn hier niet blij mee. De foto hiernaast laat een gebouw zien dat in dat jaar vernield werd. Op de achtergrond het moderne financiele/commerciele district.

Panama is meer bekend sinds het in 1999 eigenaar werd van het Panamakanaal (voltooid in 1914). De constructie van het kanaal begon in de 19e eeuw met de Fransen (De Lesseps ontwierp het concept en is dezelfde architect als van het Suez kanaal), maar de eerste poging liep uit op een mislukking: zo’n 20.000 mensen kwamen om door allerlei tropische ziekten (o.a. malaria en gele koorts). Na het falen van de Fransen wilden de Amerikanen het ook proberen maar zij konden geen overeenstemming bereiken met de Colombiaanse regering. Panama was toen nog een provincie van Colombia. De Amerikanen hielpen vervolgens de Panamezen om onafhankelijk te worden (in 1903 - de onafhankelijkheid van Spanje was overigens al in 1821), in ruil voor zeggenschap over de kanaalzone. Direct daarop begonnen de Amerikanen met de constructie volgens een nieuw ontwerp (met sluizen, de Fransen wilden alles op zeeniveau). Daarnaast werden de muggen met een militair aandoende campagne bestreden.
In 1977 tekenden de VS en Panama een overeenkomst voor teruggave van de kanaalzone en infrastructuur aan Panama in 1999. En zo geschiedde. Nu is er een debat gaande over de uitbreiding. Een gedeelte is nogal smal en ook de sluizen die de schepen over de landmassa voeren belemmeren de wereldwijde groei van schepen. De naam “panamax” refereert naar de maximale grootte van een schip dat nog net past in de sluizen om door het kanaal te kunnen varen.

Vanwege de jarenlange grote invloed van de Amerikanen op de Panamese economie, is de Panamese munt, de Balboa, gelijk aan de dollar en is de dollar wettig en algemeen betaalmiddel. Alle prijzen worden aangegeven met /B, maar er bestaat geen Balboa papiergeld, alleen Balboa munten en die zijn exact even groot en zwaar als de Amerikaanse quarters, dimes en cents.

Sinds de Amerikanen weg zijn, is Panama bezig om de juiste weg naar succes en ontwikkeling te vinden en ze kijken daarbij meer naar Costa Rica (buurland aan de west kant) dan naar hun oosterbuur Colombia, dat een slechter imago heeft. Zo hebben ze het leger afgeschaft. Dat is maar een bron van staatsgrepen en als puntje bij paaltje komt, dan grijpt de VS toch wel in als de situatie in Panama rond het kanaal hen niet zint.