Dik zwart plastic

door: Marijke Groenendijk & Bas Warmenhoven

Zo, dan zit je in Panama, op bezoek bij je (schoon)familie, en wat ga je dan doen? Niet alleen de wel bekende vakantie-activiteiten zoals boeken lezen en zwemmen, je wordt geacht om de handen uit de mouwen te steken op de finca, oftewel het terrein van Tanager Tourism. Een van onze activiteiten ter plaatse om Loes te helpen was een dagtochtje naar Quebro, om zwart plastic op te halen bij een bankroete garnalenkwekerij. Dit plastic had namelijk al een ware reputatie opgebouwd in Quebro en omstreken en was inmiddels al gesignaleerd op vele daken, ter reparatie, en ook op ruggen van paarden.

Het plan dat Loes had opgevat was om met ons en Justino, een van de medewerkers van de finca, naar Quebro te rijden en daar het plastic op te halen en het achterin de pick-up te vervoeren. Daar het plastic erg gewild is, waren er nog wel twee andere inwoners van Palmilla die mee wilden om zwart plastic aan hun inventaris te kunnen toevoegen. Zo reden we met z’n zessen de 25 kilometer naar Quebro.

De weg naar Quebro is, net als veel wegen in Panama, goed begaanbaar. Wel kenmerkt dit stuk tweebaansweg zich door een aantal huecos (gaten in het wegdek, ook wel pot holes) van memorabele omvang. Eén kwam tot halverwege de weg, waardoor onze rijbaan volledig in een groot gat verdween! Het laatste stuk naar de voormalige garnalenkwekerij, die volgens ons niet verder is gekomen dan het aanleggen van een tiental grote kweekvijvers, ging over een weg met flinke kuilen waarin tot 30 centimeter water stond. Voor Bas, die regelmatig de pick-up bestuurde, was dit een nieuwe uitdaging. Gelukkig kwamen we niet vast te zitten en bleven de modderspatten buiten de auto.

Aangekomen bij de kwekerij was de volgende uitdaging het achteruitrijden over een smalle dijk tussen de kweekvijvers. De hoge begroeiing maakte het moeilijk om goed te zien waar de sporen van eerdere auto’s lagen. Toen de auto goed geparkeerd was, kon het werk beginnen.

Het eerste dat voor een ieder duidelijk te zien was, was dat wij niet de eersten waren die het dikke plastic wilden gebruiken. Waar sommige kweekvijvers nog vol met water stonden, zo’n 2,5 meter, was het waterpeil in andere kweekvijvers al beduidend lager tot nihil, als gevolg van het verwijderen van het plastic op de bodem. Grote stukken waren uit het plastic gesneden.

De uitdaging van de klus bleek te zitten in het gewicht van de grote stukken plastic in combinatie met de gladheid van de modder op de bodem van de vijvers. Hoewel de vijver waaruit wij onze stukken haalden bijna droogstond, was de modder erg glad en waren soms alle zes aanwezigen nodig om een stuk plastic tegen de dijk op te slepen. Daarbij veroorzaakte de steile en modderige helling menige glijpartij en gingen verschillende mensen languit in de modder. Gelukkig was het een warme dag en kon er een bad genomen worden in een van de vijvers waar al het plastic nog inzat.

Uiteindelijk waren zes flinke stukken plastic zodanig opgevouwen dat ze in de laadbak van de pick-up pasten, met daarbovenop de mannen die zo hard hadden gewerkt om het plastic te verzamelen. Na het plastic en de mannen bij hun huis te hebben afgezet was het tijd voor een welverdiende douche!

Het plastic bestemd voor TanagerTourism ligt inmiddels op de dak van de werkplaats en op een gedeelte van het dak van de nursery en wij kijken terug op een geslaagde vakantie.

fotos binnenkort te zien op http://www.flickr.com/photos/tanagertourism

De Panamese verkeersregels

Ik probeer uiteraard efficient om te gaan met mijn tijd en combineer van alles in Santiago. Op woensdag heb ik in Santiago een 5 uur durende sessie voor het rijbewijs-certificaat bijgewoond, georganiseerd door een geregistreerde rijschool. Na betaling van 60 dollar en deze sessie met bijbehorende testen zal het certificaat melden dat ik geschikt ben om examen te doen voor een panamees rijbewijs. Na 5 uur spaans supersnel gerebbel, slideshow met veel wetten en regels en ook schokkende videos van gevolgen van dronken chauffeurs, kregen we een theorie test. En iedereen was al zo moe! 30 meerkeuze vragen.

Ik hoefde geen praktijk te doen want ik heb een rijbewijs (mijn verlopen Mozambikaanse...). Een andere jongen ook niet, want die kwam voor een uitbreiding van zijn huidige rijbewijs. De rest, voor de eerste keer, moest ook even praktijk rijden. Justino, onze werknemer, moest ook, maar het was nog niet goed genoeg... hij moet meer oefenen voor ze het certificaat zullen uitreiken.
En omdat het tenslotte gaat om het begrijpen van de wet en regels, moeten op vrijdag (de 1e) terugkomen om de resultaten op te halen en te bediscussieren enne als je de testen goed hebt krijg je dus je certificaat. Je mag er 6 van de 30 fout hebben - als ik de uitslag heb zal ik die hier eerlijk vermelden in de haken (GESLAAGD!!)

En dan nu wat weetjes uit de lessen: de panamerican highway is in panama per definitie van de wet een internationale ‘carretera’ en GEEN autopista (snelweg) behalve bij chorrera. Dat betekent dat je er maximaal eigenlijk maar 100 mag rijden, tenzij anders aangegeven uiteraard. Panama heeft slechts 4 autopistas en ook slechts 4 voetgangersverkeerslichten, en van beiden is er geen een in Veraguas.

De “calle decima” in Santiago (die bij de terminal voor diegene die er zijn geweest) is eigenlijk een avenida en dus een voorrangsweg (calles zijn secundaire urbane wegen), en er is sinds kort boven een kruising aldaar waar het altijd chaos is, het eerst verkeerslicht van Veraguas provincie gemonteerd. Maar gelukkig doen ze het nog niet: ze knipperen slechts en doen nog niet aan rood en groen...

En sinds Mariato, waar we een huis huren, meer dan één geasfalteerde weg heeft, hebben we sinds vorige week ineens meer verkeersborden dan auto’s!

Een lange blog over de voortgaande zaken, sociale dienst en meer

Kees was begin juli voor 10 dagen terug en hij is nu alweer bijna drie weken in Angola. We bellen wekelijks en e-mailen veel. (tzt hoop ik dat kees ook een blog begint en dan voeren we hier de link in).

In Panama gaan we met kleine stappen vooruit. Zo zijn onze plannen voor de bouw van het 4-kamer hotel/ons huis nu eindelijk getekend en wel in Santiago. Dat duurde enkele weken omdat de ingenieur voor een paar weken onbereikbaar was. Daar was ik niet blij mee maar je doet er niet veel aan, behalve twee keer in de week bellen naar de architect die er wel achteraan zat, maar het was een ingenieur die door haar gebruikelijke ingenieur ingehuurd was en die... nou ja die details wilde ik niet eens meer weten. Ik ben de tekeningen persoonlijk gaan ophalen in Panama.

En toen bleek dat er een pagina ontbrak en wel die met de septic tank... bellen en weer een week verder en weer naar Panama en toen waren we compleet. We moeten nu allerlei goedkeuringen verzamelen. Zo moet het departement van electriciteit ook een handtekening zetten. En ze wilden ook een plan van de grond hebben waar we op staan en bouwen en weten waar de aansluiting bij de weg komt. En hoewel de meter huisjes en aansluitingen over het algemeen uit 2 modellen bestaan moest dat model OOK op de tekeningen verschijnen... De brandweer tekent meestal bijna direct als ze de handtekening van electriciteit zien...

Overigens ben ik benieuwd of iemand nog moeilijk gaat doen, want technisch gezien hebben we slechts 2/3 titel van het kleine stukje grond waar het huis op stond en waar we willen bouwen omdat de jongste eigenaar (de andere 1/3) pas deze januari 18 jaar wordt. Onze advocaten hebben ons overigens geheel ingedekt en we hebben een bindend verkoop contract met die jongen en zijn vader. De advocaten hebben ook het door de aannemer geleverde bouwcontract geheel herzien, uiteraard in ons voordeel.

Na de brandweer en electriciteit, moeten ook het ministerie van gezondheid en de autoriteit van milieu het plan goedkeuren. Er moet dus een milieu effect rapport komen. Dat laatste is niet eenvoudig en wordt alleen gevraagd bij comerciele projecten. Meestal zijn die veel groter dan wij en die ingenieurs die het mogen doen zijn gewend om grote bedragen te vragen. Het schijnt ook te zijn omdat het mallemolenproces wel 6 weken duurt... Op de 1e heb ik een gesprek met een kandidaat om 7h15 in Santiago, ik ga hem overtuigen dat het om een klein project gaat... En nog wat later bediscussieer ik die dag het bouwcontract met de aannemer.

Het schoot niet op met de handtekeningen omdat vorige week donderdag de “Fiestas Patronales” in Santiago begonnen en dat betekent vijf dagen feesten en drinken daar en geen werk dus ook geen handtekeningen op onze officiele plannen. Maar op dinsdag deze week (de 29e juli) is iedereen in Santiago weer aan het werk gegaan. Maar om nou met een kater en slecht humeur in je kantoor te gaan zitten... weet je wat, het is tijd voor inspectie bezoeken... En dus, terwijl ik bij het gemeentehuis in Mariato op de bouwvergunning voor de keuken aan de rancho (later meer) zat te wachten, kwamen de heren van de Sociale Dienst langs op de finca. Op zich geen probleem, Justino is keurig geregistreerd.

Maar Chico de metselaar liep ook rond op ons terrein en omdat ze dachten dat hij voorlopig nog wel hier werkt (ze zagen het huis in puin) vinden ze dat ik hem moet registreren en bij voorkeur met terugwerkende kracht!!! Dat stond in de acta die ze achter hadden gelaten. En ik moest maar met alle betaal bewijzen naar Santiago komen op de 4e om 8 uur ’s ochtends. Op de 4e ben ik in Panama stad omdat op de 3e ’s avonds Marijke (zus van Kees) en Bas aankomen en dus ben ik samen met Chico maar direct de volgende dag naar Santiago gegaan met een mooie spaanse brief waar ik de halve avond op had gezwoegd. En we waren er allebei persoonlijk... Het was wel goed, maar niet goed genoeg... ze willen eigenlijk een verklaring ondertekend door zowel Chico als mijzelf die zegt dat hij geen permanente werker van ons is, ook niet in deeltijd, en dat hij verschillende keren heeft gewerkt voor ons met “obras definidas”... en dat moet dan door het ministerie van werk ondertekend worden! Jullie raden het al, ik moest weer zwoegen op de computer voor de verklaring en ik ‘mag’ alweer naar Santiago, met de door ons getekende verklaring en daar moet ik dan stempels op verzamelen (op de 1e).

En vorige week, toen ik ook al bij de Sociale Dienst was om te betalen had ik ook om formulieren gevraagd (alweer meer papier) voor Justino om zijn vrouw een kaart te bezorgen (zodat ze dus ook voordeel heeft van al dat geld dat betaald wordt voor ziektekosten). En toen ontdekten we zelf dat Justino’s nummer verkeerd was. De laatste 8 moest een 3 zijn. Nu heeft zijn kaart heeft zowiezo een verkeerd “patronaal” nummer omdat men van de Sociale Dienst mij na een maand een nieuw nummer gaf (ze hadden zich vergist...). Toen zei men “Nee de kaart van Justino hoefde ik niet opnieuw te typen. Dat nummer was geen probleem.” Het andere blijkbaar wel...
Maar goed, nu dus weer nieuwe formulieren die in tweevoud getypt ingevuld moesten worden. U herinnert zich misschien nog van blog 50 hoe dat geregeld wordt hier.
Gisteren heb ik een uurtje zitten stoeien met de scan en printer om dit wat meer electronisch te doen maar het is niet eenvoudig. Ik heb een kaart... twee foute en nog twee lege formulier kaarten over...